Của 1% Do 1% Vì 1% (Bài 1)

Để hiểu rõ hơn sự phẩn nộ của Phong Trào Chiếm Phố Wall hiện nay, tôi xin giới thiệu với các bạn một bài phân tách về thành phần 1% nhà giàu nước Mỹ, và sự phân chia tài sản bất bình đằng trong xã hội hiện nay. Bài này do kinh tế gia Joseph E. Stiglitz viết. Ông đã từng đoạt giải thưởng Nobel Kinh Tế Học.

Sự phẩn nộ hay tức giận của phong trào Chiếm Phố Wall đã lan rộng khắp thế giới. Nhiều người vẫn chưa hiểu tại sao. Có thể đây là nguyên nhân chánh. Theo phong trào Chiếm Phố Wall, xã hội được chia ra 2 thành phần, thành phần nhà giàu 1% và thành phần đại đa số nhân dân 99%. Bài nầy phân tách về nhóm 1%.

Người Mỹ thường xem những cuộc biểu tình phản đối những chế độ đàn áp phần lớn tài sản quốc gia nằm trong tay một nhóm người. Vậy mà trong chế độ dân chủ của chúng ta 1% dân chúng đã chiếm một phần tư lợi tức quốc gia, một sự bất bình đẵng chính nhà giàu cũng sẽ hối tiếc.

Hãy cứu nguy nước Mỹ, đóng thuế nhà giàu phố Wall.

Chúng ta không thể nào chối bỏ làm bộ như chuyện xảy ra đã không thật sự xảy ra. 1% người Mỹ đã chiếm gọn 1/4 lợi tức quốc gia. Nếu tính tài sản thay vì lợi tức, nhóm 1% hiện nắm 40% tài sản quốc gia. Thân phận của họ càng ngày càng khá hơn nhiều. Hai mươi lăm năm trước họ chỉ chiếm 12% lợi tức và 33% tài sản quốc gia.

Trước sự kiện này, chúng ta có thể mừng rằng sự khéo léo khôn ngoan và cố gắng của một số người đã mang lại kết quả tốt giúp họ giàu. Chúng ta có thể lý luận rằng thủy triều lên sẽ giúp tất cả tàu bè nổi thoải mái trên nước.

Nghĩ như vậy là sai lầm. Trong lúc nhóm 1% chiếm thêm 18% lợi tức quốc gia trong 10 năm qua, giới trung lưu bị mất bớt lợi tức rất nhiều. Đối với những ai chỉ tốt nghiệp trung học thôi, sự mất mát này còn nhiều và dữ dội hơn nữa. Lợi tức của họ đã mất đi khoảng 12% trong nửa thế kỷ vừa qua.

Nữ Thần Công Lý bị bịt mắt. Hình chụp khi phong trào Chiếm Phố Wall đến Chiếm Times Square ở New York thành phố lớn nhất nước Mỹ.

Tất cả thành quả của phát triển kinh tế mấy chục năm nay đều lọt vô túi của nhóm 1%. Trên phương diện bình đẵng thu nhập (Income equality) nước Mỹ thua xa Âu Châu. Chúng ta gần như đứng chung hạng với những nước như Nga và Iran, với một nhóm được ưu đãi cầm quyền. Trong lúc những nước với xã hội bất bình đẵng như Nam Mỹ La Tinh đã cải thiện sự bất bình đẵng của họ, như Brazil và nhiều nước khác, nước Mỹ ngược lại vẫn để sự bất bình đẵng nầy tiếp tục và càng ngày càng trầm trọng hơn.

Trước đây nhiều nhà kinh tế học đã tìm cách biện minh cho sự cách biệt giàu nghèo ở thế kỷ 19, sự bất bình đẵng này chưa thấm thía vào đâu so với tình trạng nước Mỹ ngày nay. Lý thuyết của họ để biện minh cho sự cách biệt này mang tên "Marginal-productivity theory" (Lý thuyết năng xuất cận biên).

Theo lý thuyết này nếu chúng ta thu nhập nhiều hơn (Lợi tức lớn hơn), điều đó chứng tỏ chúng ta sản xuất nhiều hơn và đóng góp cho xã hội nhiều hơn. Nhà giàu khắp thế giới rất thích lý thuyết này. Tuy nhiên trong thực tế chưa có dữ kiện nào biện minh cho lý thuyết này cả. Ngược lại những nhà lãnh đạo các tập đoàn đã tạo ra nạn trì trệ kinh tế ba năm nay, đã làm hại tập đoàn của họ và xã hội nói chung, đã lãnh nhiều món tiền thưởng kếch xù.

Tôi là 99% (We are the 99%).

Hãy điều tra sự thối nát của Phố Wall.

Nhiều tập đoàn cảm thấy xấu hổ không dám gọi món tiền thưởng này là tiền thưởng thành tích (Performance bonus), nên đã gọi nó là món tiền giữ họ ở lại với công ty (Retention bonus). Trong trường hợp này điều họ giữ lại là thành tích xấu mà thôi. Những người đã đóng góp nhiều cho xã hội, những người tiên phong sáng tạo trên mọi lãnh vực không được lợi lộc nhiều bằng thiểu số lãnh đạo tập đoàn nầy, sáng tạo tài chánh của họ đã đem xã hội toàn thế giới đến bên bờ vực thẳm.

Nhiều người nhìn sự phân chia lợi tức bất bình đẳng, nhưng họ lại nhúng vai nói. Rồi sao? Có người hưởng nhiều, có người hưởng ít, rồi sao? Điều quan trọng không phải là phân chia miếng bánh như thế nào, điều quan trọng là làm cho miếng bánh lớn hơn. Lý luận này sai lầm trên căn bản. Một nền kinh tế ở đó đa số dân chúng càng ngày càng nghèo khổ khó khăn hơn, nền kinh tế của nước Mỹ ngày nay sẽ không tốt cho tương lai lâu dài. Và sau đây là nhiều lý do tại sao.

Hãy cứu giúp Nhà Giáo thay vì Nhà Băng.

Nước Mỹ sẽ thất bại nếu thành phần 1% thắng.

Bài của kinh tế gia Joseph E. Stiglitz viết rất dài. Ông đã phân tách tỉ mỉ nhóm 1% này đã mua chuộc ảnh hưởng chánh trị ở Hoa Thịnh Đốn ra sao, để họ được bảo vệ tiếp tục hưởng sự bất bình đẵng nầy. Nếu các bạn đọc được tiếng Mỹ, mời các bạn đọc tiếp ở link sau đây:

http://www.vanityfair.com/society/features/2011/05/top-one-percent-201105

Nếu không, tôi sẽ tóm lược tiếp trong nhiều entry tới. Mời các bạn đón xem. Bài nầy phân tách rất đầy đủ lý do tại sao phong trào Chiếm Phố Wall được sự hưởng ứng toàn cầu như ngày phẩn nộ vừa qua cho thấy.

Cần đổi mới. Nhóm 1% (Nhà Giàu) đã đưa chúng ta đến cảnh thất nghiệp và bất ổn xã hội hiện nay.